လူတဦးတေယာက္ရဲ႕အေတြးအေခၚနဲ႕ ပညာသင္ယူႏိုင္မွဳအရည္အခ်င္းေတြကို
ေလ့လာဆန္းစစ္တဲ့အခါမွာ သက္ဆိုင္သူ အသံုးျပဳတဲ့ပညာသင္ယူျခင္း
နည္းလမ္းကိုၾကည့္ရွဳအကဲျဖတ္ႏိုင္တယ္လို႕ပညာသင္ၾကားေရးနဲ႕သင္ယူေရးသုေတသန
နယ္ပယ္က ပညာရွင္ေတြကအဆိုျပဳထားခဲ့ၾကပါတယ္။ပညာရပ္တခုကို
ေလ့လာသင္ယူတဲ့အခါမွာလူတေယာက္ဟာ ဒီပညာရပ္ကိုအေပၚယံ ေလ့လာသင္ယူျခင္းနည္းလမ္း
(Surfaceapproach to learning) ကိုအသံုးျပဳသလား၊
နက္ရွိဳင္းစြာေလ့လာသင္ယူျခင္း နည္းလမ္း(Deepapproach to learning)
ကိုအသံုးျပဳသလားဆိုတာကို သိရင္ဒီလူရဲ႕ အေတြးအေခၚနဲ႕အရည္အခ်င္းကို
ေလ့လာအကဲျဖတ္လို႕ရႏိုင္ပါတယ္။
အေပၚယံေလ့လာသင္ယူျခင္း
ပညာရပ္တခုကိုေလ့လာတဲ့အခါ
အေပၚယံေလ့လာသင္ယူျခင္းနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳတတ္သူမ်ားဟာအဓိကအားျဖင့္
စာေမးပြဲေအာင္ေရး၊ဘြဲ႕လက္မွတ္ရရွိေရး၊ပညာရပ္တပိုင္းတစကို ေရတိုမွာလိုသလို
ဆြဲသံုးႏိုင္ေရးစတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႕ဟာ
အလုပ္တခုကိုေရဆံုးေရဖ်ား ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏိုင္သူမ်ား
မဟုတ္ပဲ၊ေရသာခို ေလွၾကံဳစီးတတ္သူမ်ားျဖစ္လာေလ့ရွိပါတယ္။
သူတို႔အတြက္ေလ့လာသင္ယူျခင္းဆိုတာအလြတ္မွတ္မိျခင္းနဲ႕မွတ္ထားတာေတြကို
မွတ္ထားတဲ့အတိုင္း ျပန္ေျပာႏိုင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အေပၚယံေလ့လာသင္ယူတတ္သူမ်ားရဲ႕ေလ့လာသင္ယူျခင္းဆိုင္ရာဗ်ဴဟာေတြကေတာ့
ေလ့လာရမယ့္စာအုပ္စာေပထဲက ေကာင္းႏိုးရာရာအခ်က္အလက္ေတြကို
စြဲထုတ္ျပီး၊အလြတ္မွတ္မိေနေအာင္က်က္မွတ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ေလ့လာေနတဲ့
ပညာရပ္ကိုကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္နားလည္ေအာင္
ျပဳလုပ္ေလ့မရွိပါဘူး။အလြတ္က်က္မွတ္ျခင္းကိုပဲျပဳလုပ္တတ္ၾကပါတယ္။
ပညာရပ္ဆိုင္ရာသေဘာတရားေတြကို ဆက္စပ္ေတြးေခၚျခင္းမရွိပဲ၊
ဦးေႏွာက္ထဲမွာပညာေတြ
က်န္ဖို႕ထက္စာေမးပြဲအေျဖလႊာေပၚမွာေရးခ်လိုက္ႏိုင္ဖို႕ကိုသာအာရံုစိုက္ေလ့
ရွိၾကပါတယ္။
ပညာေရးဆိုင္ရာေလ့လာသူ
Entwistleနဲ႕Martonတို႕ကေတာ့ပညာေလ့လာသင္ယူျခင္းဆိုတာအလြတ္မွတ္မိျခင္းလို႕ရွဳျမင္တတ္တဲ့
ေက်ာင္းသားေတြဟာပညာရပ္ေတြကို
အေပၚယံပဲေလ့လာတတ္ေလ့ရွိတာေၾကာင့္သက္ဆိုင္ရာပညာရပ္ကို
နက္နက္နဲနဲသိနားလည္ျခင္း မရွိၾကဘူးလို႕ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။
အေပၚယံေလ့လာသင္ယူတတ္သူမ်ားဟာပညာရပ္ရဲ႕
အေျခခံသေဘာတရားေတြကိုေလ့လာတာထက္ စာေမးပြဲမွာပါႏိုင္မယ့္
ေမးခြန္းေတြမွာအေျဖဘယ္လိုေပးရမလဲဆိုတာကိုပဲၾကိဳျပီး
ေတြးေလ့ရွိၾကပါတယ္။စာေမးပြဲနဲ႕ အျခား စစ္ေဆးခ်က္ေတြမွာက်ရွံဳးမွာကို
အလြန္ပဲစိုးရိမ္ပူပန္တတ္ၾကပါတယ္။ပညာေလ့လာသင္ယူေနခ်ိန္ေတြမွာလဲပ်င္းရိျခင္းေတြ၊
စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းေတြျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
နက္ရွိဳင္းစြာေလ့လာသင္ယူျခင္း
နက္ရွိဳင္းစြာေလ့လာသင္ယူျခင္းနည္းလမ္းကိုအသံုးျပဳတဲ့
ပညာေလ့လာသင္ယူသူမ်ားကေတာ့ပညာရပ္တခုကို ေလ့လာတဲ့အခါမွာဒီပညာရပ္နဲ႕
ပတ္သက္တဲ့စာေမးပြဲေတြ ေအာင္ဖို႕နဲ႕ေရတိုအသံုးခ်ႏိုင္ေရးကိုပဲအာရံုထားေလ့
မရွိၾကပါဘူး။ဒီပညာရပ္ကို အေသးစိတ္၊နက္နက္ရွိဳင္းရွိဳင္းနားလည္ေအာင္
ၾကိဳးပမ္းေလ့လာၾကပါတယ္။ဒီပညာကို အသံုးျပဳျပီးလက္ေတြ႕မွာ
ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အျဖစ္အပ်က္ေတြ၊
ျပႆနာေတြကိုအေျဖရွာႏိုင္ဖို႕ဆက္စပ္ေတြးေတာေလ့ရွိၾကပါတယ္။ပညာသင္ယူျခင္းအေပၚမွာပ်င္းရိျငီးေငြ႕ျခင္း
မရွိပဲပညာရပ္ေတြကို တဆင့္ခ်င္းစနစ္တက် ေလ့လာသင္ယူၾကပါတယ္။ျဖတ္လမ္းလိုက္ေလ့
မရွိၾကပါဘူး။
ပညာေလ့လာသင္ယူျခင္းမွာျဖတ္လမ္းလိုက္တတ္တဲ့အက်င့္ဆိုးဟာ
မိမိကိုယ္တိုင္ကိုသာမကအမ်ားကိုပါ
ဒုကၡေရာက္ေစတတ္ပါတယ္။ဥပမာ-ႏိုင္ငံေတြရဲ႕စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳindicatorsေတြေပၚမွာအေျခခံျပီး
Multivariateanalysis လုပ္တယ္ဆိုပါစို႕။
ပညာေလ့လာသင္ယူမွဳမွာျဖတ္လမ္းလိုက္တတ္သူဟာဒီလိုဆန္းစစ္ခ်က္စာတမ္းတခ်ိဳ႕ကို
ဖတ္မွတ္၊ အေရးပါတဲ့အခ်က္ေတြကို ဆြဲႏွဳတ္ျပီး၊ဒီအေၾကာင္းကို
သိသေယာင္ေယာင္နဲ႕တတ္ေယာင္ကား လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ဒါေပမယ့္
ဒီလိုေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္လုပ္ႏိုင္မယ့္အေျခခံသေဘာတရားေတြျဖစ္တဲ့variableapproximations,
dimension reductions, linear combinations forseparation,
Higher-dimensional approximations, allocation rules,misclassification
စတာေတြကိုသေဘာမေပါက္တဲ့ အခါက်ေတာ့လက္ေတြ႕ျပဳလုပ္ရတဲ့
အခါမွာကိုးရို႕ကိုးယားေတြထြက္လာတတ္ပါတယ္။
သိပၸံပညာရပ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊၀ိဇၨာ
ပညာရပ္မွာပဲ
ျဖစ္ျဖစ္အေျခခံသေဘာတရားေတြကိုကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္မွဳမရွိပဲျဖတ္လမ္းလိုက္
ဆရာလုပ္လိုသူေတြမ်ားလာတဲ့အခါ သက္ဆိုင္ရာပညာရပ္နယ္ပယ္မွာသာမက၊ပညာရပ္နဲ႕
လက္ေတြ႕ဆက္စပ္ေနတဲ့အသံုးခ်မွဳ နယ္ပယ္ေတြမွာပါကေသာင္းကနင္း
ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ျဖတ္လမ္းလိုက္ျခင္းဟာလူတဦးတည္းအတြက္သာမကအမ်ားျပည္သူကိုပါ
ဒုကၡေရာက္ေစတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နက္ရွိဳင္းစြာေလ့လာသင္ယူျခင္း
နည္းလမ္းကိုပညာေလ့လာသူအမ်ားက အသံုးျပဳၾကဖို႕အလြန္ပဲ အေရးၾကီးလွပါတယ္။
နက္ရွိဳင္းစြာေလ့လာသင္ယူျခင္းဟာ
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳအတြက္လိုအပ္ခ်က္တရပ္ျဖစ္တဲ့higher-orderthinking
(အေတြးအေခၚအဆင့္အတန္း ျမင့္မားမွဳ)ကိုလဲေထာက္ကူေပးႏိုင္ပါတယ္။အေတြးအေခၚ
အဆင့္အတန္းျမင့္မားသူေတြဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာရွိေနတဲ့
အိုင္ဒီယာေတြကိုအစဥ္အလာ ဓေလ့ထံုးစံေၾကာင့္ဆိုျပီးေတာ့လဲ
လက္ခံေလ့မရွိပါဘူး။ဘယ္သူေျပာတဲ့ အဆိုအမိန္႕စကားဆိုျပီးေတာ့လဲ
မ်က္စိမွိတ္ယံုၾကည္ေလ့မရွိပါဘူး။
အိုင္ဒီယာသေဘာတရားေတြကိုစနစ္တက်ေလ့လာျပီးမွလက္ခံက်င့္သံုးေလ့ရွိၾကပါတယ္။လက္ေတြ႕နယ္ပယ္နဲ႕
ကိုက္ညီမွဳရွိမရွိျပန္လွန္သံုးသပ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ျပႆနာေတြရဲ႕
အရင္းအျမစ္ေတြကိုရွာေဖြျပီး
ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႕ၾကိဳးစားေလ့ရွိၾကပါတယ္။အေတြးအေခၚသစ္ေတြကိုၾကံဆရွာေဖြေလ့ရွိၾကပါတယ္။ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္း
(Criticalthinking) ကိုက်င့္သံုးေလ့ရွိၾကပါတယ္။
နိဂံုး
နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရရင္နက္ရွိဳင္းစြာ
သင္ယူေလ့လာျခင္းကိုအသံုးျပဳသူေတြရဲ႕
အရည္အခ်င္းဟာအေပၚယံသင္ယူေလ့လာျခင္းကိုအသံုးျပဳသူေတြရဲ႕
အရည္အခ်င္းေတြထက္ေရရွည္မွာ
ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္တတ္တာေၾကာင့္နက္ရွိဳင္းစြာ
သင္ယူေလ့လာသူေတြမ်ားျပားတဲ့ လူအဖြဲ႕ အစည္းဟာအာဂံုေဆာင္
အလြတ္က်က္ျပီးအေပၚယံသင္ယူေလ့လာသူေတြမ်ားျပားတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းထက္ပိုျပီး
ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေလ့ရွိပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ ပညာသင္ယူျခင္းနည္းလမ္းႏွစ္သြယ္
ခြဲျခားမွဳကို အသံုးျပဳျပီး
လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕အရည္အခ်င္းေတြကိုေလ့လာသံုးသပ္ႏို္င္ရံုမက၊လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕
အနာဂတ္ကိုပါခန္႕မွန္းတြက္ခ်က္လို႕ရႏိုင္ပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပအပ္ပါတယ္။
"ပညာရပ္မ်ားကိုနက္ရွိဳင္းစြာ ေလ့လာသင္ယူျခင္းမွသည္တိုးတက္ေသာ လူ႕ေဘာင္ဆီသို႕"
ခင္မမမ်ိဳး(၁၅၊၉၊ ၂၀၁၀)
ရည္ညႊန္းကိုးကား။
Entwistle,
N. J. andMaton, F. (1984) 'Changing Concepts of Learning', in Marton,
F.,Hounsell, D. and Entwistle, N. J. (eds) The Experience of
Learning,Edinburgh, Scottish Academic Press
Marton,
Saljo (1976)'On Qualitative Differences in Learning I: Outcomes and
Processes',British Journal of Educational Psychology, 45, 4-11.
Marton,
Saljo (1976)'On Qualitative Differences in Learning II: Outcome as a
function ofthe learner's conception of the risk', British Journal of
EducationalPsychology, 46, 115-117.
No comments:
Post a Comment