အၾကမ္းဖက္မွဳ ႏွိမ္နင္းေရးဆိုင္ရာ Database တည္ေဆာက္ျခင္း

 (၁) အၾကမ္းဖက္မွဳအား ျဖစ္ပြားမွဳျဖစ္စဥ္မ်ားအေနျဖင့္ စုစည္းျခင္း

(၁၉၄၆) ခုႏွစ္ကေန (၁၉၈၀) ခုႏွစ္အတြင္းက ႏိုင္ငံတကာမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြကို ပညာရွင္ေတြက ေလ့လာၾကည့္ၾကရမွာ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြျဖစ္စဥ္ေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ေတြဟာ သာမန္မွဳခင္းျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႕ ကြဲျပားေနတာကို ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီသေဘာသဘာ၀ေတြကေတာ့
• အၾကမ္းဖက္မွဳ ျဖစ္ပြားတဲ့ အခ်ိန္ဟာ တိုေတာင္းပါတယ္
• အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ မျဖစ္ပြားခင္မွာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က လွဳပ္ရွားမွဳေတြက သာမန္လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ပဲ ရွိပါတယ္
• အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ မျဖစ္ပြားခင္မွာ သတိျပဳမိႏိုင္ဖို႕ ခဲယဥ္းပါတယ္
• အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ လွဳပ္ရွားမွဳေတြက သာမန္မွဳခင္းက်ဴးလြန္ တတ္သူေတြထက္ ပိုျပီး ပိရိေသသပ္ပါတယ္
• အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ လူထုအတြင္းမွာ ျမွဳပ္ျပီး ေနထိုင္ေလ့ ရွိပါတယ္
• သာမန္ရာဇ၀တ္မွဳခင္းေတြလို စံုစမ္းစစ္ေဆးရတာ မလြယ္ကူပါဘူး
• အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အၾကမ္းဖက္မွဳနဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္က ပံ့ပိုးတဲ့ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြမွာသာ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ အစိုးရေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
• အၾကမ္းဖက္မွဳတိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြအပါအ၀င္ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအားလံုးက ေထာက္ခံအားေပးမွဳ လိုအပ္ပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရး၊ ေထာက္ပို႕၊ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး ဌာနေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အေရးၾကီးဆံုးပါပဲ။
(၂) အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားအား ျပဳမူေဆာင္ရြက္မွဳ သ႑ာန္မ်ားျဖင့္ စုစည္းျခင္း
အၾကမ္းဖက္မွဳ ေလ့လာတဲ့ ပညာရွင္ေတြနဲ႕ ေလ့လာဆန္းစစ္ေရး တာ၀န္ရွိသူေတြအတြက္ အၾကမ္းဖက္မွဳကို က်ဴးလြန္တတ္တဲ့ သ႑ာန္ေတြနဲ႕ ၾကိဳးကိုင္တတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ လူေတြရဲ႕အေၾကာင္းကို တြဲစပ္ ေလ့လာႏိုင္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုတြဲစပ္ေလ့လာမွဳေတြကေန အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ေဖာ္ထုတ္အေရးယူႏိုင္သလို အၾကမ္းဖက္မွဳနဲ႕ ဆက္စပ္အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ လွဳပ္ရွားသူေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ စံုစမ္းႏိုင္ပါတယ္။ အုပ္စုလိုက္က်ဴးလြန္ေလ့ရွိတဲ့ မွဳခင္းတိုင္းမွာ အုပ္စုတခုခ်င္းစီအလိုက္ သီးျခားသ႑ာန္ေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ေဖာက္ထြင္းမွဳေတြ ျဖစ္တဲ့အခါမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ သ႑ာန္နဲ႕ ေျခရာလက္ရာေတြကို ၾကည့္ျပီး အပိုင္ရဲစခန္းေတြနဲ႕ နယ္ထိန္းေတြက တရားခံကို ေျခရာခံေလ့ရွိပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြမွာလဲ ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ပစ္မွတ္ေရြးခ်ယ္မွဳ၊ ဗ်ဴဟာအခင္းအက်င္း၊ သင္တန္းပို႕ခ်မွဳ၊ လက္နက္ေရြးခ်ယ္မွဳ၊ ရယူမွဳနဲ႕ အသံုးျပဳမွဳ၊ ပူးတြဲခ်ိတ္ဆက္မွဳ၊ ျပစ္မွဳက်ဴးလြန္တတ္တဲ့ အခ်ိန္အခါ စတာေတြကို ေလ့လာျပီး ဆက္စပ္မယ့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ေျခရာလက္ရာကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေအာ္ပေရးရွင္းတခုခ်င္းစီမွာ အသံုးျပဳတတ္တဲ့ အဖြဲ႕ငယ္ေတြရဲ႕ အရြယ္အစားကို ေလ့လာျပီးေတာ့လဲ ၾကိဳးကိုင္အဖြဲ႕ေတြကို ေလ့လာဆန္းစစ္လို႕ရပါတယ္။ ဥပမာ- Italian Red Brigades ရဲ႕ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ေရး ေအာ္ပေရးရွင္းေတြမွာ သံုးေယာက္အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ေယာက္က လုပ္ၾကံသူေတြျဖစ္ျပီး၊ တေယာက္က ကာဗာေပးဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ာမန္ အာေအအက္ဖ္ကေတာ့ ဗံုးခြဲမွဳေတြမွာ ေလးေယာက္သံုးျပီး၊ ျပန္ေပးဆြဲတဲ့အခါမွာ အနည္းဆံုးငါးေယာက္သံုးတတ္ပါတယ္။ ပါလက္စတိုင္းလုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ေရးအဖြဲ႕မွာေတာ့ လူငါးဦးပါပါတယ္။ တေယာက္က ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ၊ တေယာက္က ဆက္သြယ္ေရးတာ၀န္ခံျဖစ္ျပီး က်န္သံုးဦးကပဲ လုပ္ၾကံမွဳမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီသ႑ာန္ကို ေဂ်ာ္ဒန္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လုပ္ၾကံမွဳနဲ႕ ေရာမက အစၥေရးသံအမတ္အိမ္ကို ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္မွဳေတြမွာ အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။
အဖြဲ႕အရြယ္အစားနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အမွားအယြင္းေတြကေန သင္ခန္းစာယူသြားတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ- Japanese Red Army ဟာ လူကိုးဦးပါတဲ့ အဖြဲ႕ငယ္ကို အသံုးျပဳျပီး ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေလယာဥ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ခရီးဆိုက္ရာေနရာမွာ သူတို႔အားလံုး အဖမ္းခံခဲ့ရျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ သတင္းအစအန ေပ်ာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ပိုင္းကတည္းက ေဂ်ာအာေအ အဖြဲ႕ဟာ ေအာ္ပေရးရွင္းတခုမွာ လူငါးဦးထက္ ပိုျပီး အသံုးမျပဳေတာ့ပါဘူး။
တခါတေလက်ေတာ့ အဖြဲ႕ေတြကို ပူးတြဲေလ့က်င့္ေပးတဲ့အခါ ေလ့က်င့္တဲ့ စခန္းေပၚမူတည္ျပီး သ႑ာန္ကြဲျပားတတ္ပါတယ္။ ပါလက္စတိုင္းနဲ႕ ဂ်ပန္ေတြ ပါ၀င္တဲ့ အဖြဲ႕ငယ္တခုဟာ အမ္စတာဒမ္အထြက္မွာ ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲျပီး၊ ေလယာဥ္ကို လစ္ဗ်ား Benghazi မွာ ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီဖ်က္ဆီးမိန္႕ကို ဆြစ္ဇလန္ကေန အၾကမ္းဖက္တာ၀န္ခံေတြက အမိန္႕ေပးခဲ့ၾကတာပါ။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တုန္းက ဂ်ာမန္နဲ႕ ပါလက္စတိုင္း ေတြ ပါ၀င္တဲ့ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕တခုဟာ ျပင္သစ္ေလေၾကာင္းပိုင္ေလယာဥ္တစင္းကို ျပန္ေပးဆြဲဖူးပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕ဟာ ဆိုမားလီးယားမွာ အေျခစိုက္တဲ့ PFLP leader Wadi Hadad နဲ႕ တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပန္ေပးဆြဲမွဳမွာ BSO, PFLP, JRA, and RAF စတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ပါ၀င္ခဲ့ၾကျပီး၊ အဖြဲ႕၀င္ေတြကို လက္ဘႏြန္၊ ေဂ်ာ္ဒန္နဲ႕ ေရမင္ေတာင္ပိုင္းက ေတာ္လွန္ေရးစခန္းေတြမွာ သင္တန္းေပးခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေရးမွာ ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳဟာ အလြန္ပဲ အေရးၾကီးပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္သမားေတြဆီမွာ အိုင္ဒီယိုေလာ္ဂ်ီ မတူညီမွဳေတြ၊ နည္းဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္မွဳ ကြဲျပားတာေတြ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳနည္းပါးတာေတြ ရွိေနတယ္ဆိုေပမယ့္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားပံုေတြ၊ လွဳပ္ရွားမွဳေတြမွာ တူညီတဲ့ သ႑ာန္ေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ တဖြဲ႕နဲ႕တဖြဲ႕ ပံုတူကူးခ်မွဳေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းေတြအၾကားမွာ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးနဲ႕ သတင္းဖလွယ္မွဳရွိသလို အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာလဲ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးနဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ ဖလွယ္ေရးေတြ ရွိပါတယ္။ အျပန္အလွန္ ပံ့ပိုးေထာက္ခံမွဳေတြ ရွိပါတယ္။ ပါလက္စတိုင္း ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲမွုေတြ ျဖစ္ပြားျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ တျခားအဖြဲ႕အစည္းတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ပံုတူကူးခ်ျပီးေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲမွဳေတြ ဆက္တိုက္ေပၚထြက္လာခဲ့ဖူးပါတယ္။ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြအၾကားက ဆက္ႏြယ္မွုေတြနဲ႕ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြင္းမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေျပာင္းလဲမွုေတြကို ေလ့လာဆန္းစစ္ျပီး၊ ပံုစံတူအၾကမ္းဖက္မွဳေတြ မျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္လို႕ ရႏိုင္ပါတယ္။
(၃) ဆန္းစစ္မွဳ ယူနစ္အား ေျပာင္းလဲျခင္း
ကနဦးအၾကမ္းဖက္မွဳေလ့လာေရး ပရိုဂရမ္ေတြမွာ ျဖစ္ပြားမွဳျဖစ္စဥ္ေတြကို အဓိကထားျပီး ေလ့လာဆန္းစစ္တတ္ၾကပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ပံုေတြကို အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ေတြကို ေလ့လာၾကည့္ျပီး နားလည္သိႏိုင္မယ္လို႕ ယူဆထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္ပြားမွဳျဖစ္စဥ္ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မွုရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမဟုတ္ပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ ေပၚေပါက္လာရျခင္းဟာ သက္ဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္၊ စြမ္းရည္၊ ေတာင့္တမွဳေတြနဲ႕ လွံဳ႕ေဆာ္မွဳေတြကေန ေပၚထြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္မွဳေတြဟာ ေကာက္ခါငင္ခါ ေပၚထြက္လာတာမဟုတ္ပါဘူး။ လူတဦးတေယာက္ (သို႕မဟုတ္) လူတစုကေန ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ စုစည္းျပီးမွ အေကာင္အထည္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ပြားပံု၊ ပစ္မွတ္၊ လက္နက္ေရြးခ်ယ္မွဳ၊ လူအင္အားနဲ႕ လွဳပ္ရွားအဖြဲ႕ငယ္ေတြရဲ႕ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ပံုေတြဟာ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ပစ္မွတ္ကို ေရြးခ်ယ္ျပီးတဲ့အခါမွာ လက္နက္ေရြးခ်ယ္မွဳနဲ႕ လူအင္အားဟာ ပစ္မွတ္ေပၚမွာ မူတည္လာေလ့ရွိပါတယ္။ အတိတ္က ျဖစ္ပြားပံုေတြကို ၾကည့္ျပီး ထပ္တူျဖစ္လာမယ္လို႕ေတာ့ ယူဆလို႕ မရပါဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေနအရ ေျပာင္းလဲမွဳေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လံုျခံဳေရးစနစ္ျမွင့္တင္ေရး၊ ပစ္မွတ္ေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္ခံရႏိုင္မွဳ အခြင့္အလမ္းေလ်ာ့ပါးေစေရးနဲ႕ အၾကမ္းဖက္မွဳရဲ႕ သားေကာင္ေတြ မျဖစ္ေအာင္ လူထုအေနနဲ႕ ေရွာင္ရွားသတိထားႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ပညာေပးထားျခင္းေတြဟာ အနာဂတ္အၾကမ္းဖက္မွဳ ႏွိမ္နင္းေရးအတြက္ အက်ိဳးရွိပါတယ္။ တာ၀န္ရွိသူေတြ အေနနဲ႕ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မွဳကို ေထာက္ခံအားေပးႏိုင္ဖြယ္ရွိသူေတြကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္တဲ့အခါ စြမ္းရည္နဲ႕ ေစ့ေဆာ္မွဳ ႏွစ္ခု ဘက္ညီမွုရွိႏိုင္လား ဆိုတာကို သံုးသပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ အၾကမ္းဖက္မွဳကို ေထာက္ခံလိုတဲ့၊ အၾကမ္းဖက္မွဳကို ႏိုင္ငံေရးလက္နက္အျဖစ္ အသံုးျပဳလိုတဲ့ ေစ့ေဆာ္မွဳေတြ ရွိေနတတ္ေပမယ့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စြမ္းရည္နဲ႕ ေစ့ေဆာ္မွဳ ဘက္မညီတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို အခ်ိန္ကုန္၊ ေငြကုန္ခံျပီး စံုစမ္းေနဖို႕ မလိုအပ္ပါဘူး။ ဆကာတင္ေရြးခ်ယ္ျပီး စံုစမ္းေထာက္လွမ္းႏိုင္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္မွဳ ႏွိမ္နင္းေရးအတြက္ ျဖစ္ပြားျပီးခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြက အက်ိဳးပိုရွိေပမယ့္၊ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြကို ၾကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႕အတြက္က်ေတာ့ က်ဴးလြန္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာရွိသူေတြကို မက်ဴးလြန္ခင္ တားဆီးႏိုင္ဖို႕က ပိုအေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီလို ခြဲျခားသိႏိုင္ဖို႕က ဆန္းစစ္မွဳယူနစ္ကို ျဖစ္စဥ္ဆန္းစစ္ခ်က္ကေန ျပဳမွဳေဆာင္ရြက္မွဳသ႑ာန္ဆန္းစစ္ခ်က္ကို ေျပာင္းလဲမွ ရပါမယ္။ ေလ့လာဆန္းစစ္သူေတြအေနနဲ႕ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ အၾကမ္းဖက္မွဳကို ေထာက္ခံတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အရြယ္အစား၊ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း၊ ေစ့ေဆာင္ခ်က္၊ ပန္းတိုင္၊ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရနဲ႕ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ ဆက္ဆံေရး၊ ဘ႑ာေရးေထာက္ပံ့ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ၊ လွဳပ္ရွားမွဳ ကြန္ယက္ေတြကို ဂရုျပဳေစာင့္ၾကည့္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
ဒီလို ဆန္းစစ္ေလ့လာတဲ့အခါမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္ေတြကေတာ့
• လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မွဳစြမ္းရည္ႏွင့္ အိုင္ဒီယိုေလာ္ဂ်ီ
• ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးမွဳႏွင့္ သင္တန္းျပီးကာလ ျဖစ္ပြားမွဳျဖစ္စဥ္မ်ား၊ ပစ္မွတ္ေရြးခ်ယ္မွဳသ႑ာန္၊ ၾကိဳတင္စီမံခ်က္ႏွင့္ ျပင္ဆင္ျခင္းတို႕အတြက္ ေပးေသာ အခ်ိန္
• ေအာင္ျမင္မွဳႏွင့္ ဆံုးရွံဳးမွဳမ်ားအတြက္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ သေဘာထား
• အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမ်ားအတြင္းမွ အကြဲအျပဲမ်ား
• စြမ္းရည္သစ္မ်ားကို အသံုးျပဳႏိုင္သည့္ အျမန္ႏွဳန္း
• ေျမေအာက္ဖြဲ႕စည္းမွဳသ႑ာန္၊ လံုျခံဳေရးအေျခအေန၊ အမိန္႕ေပးမွဳ၊ ေျမေအာက္အဖြဲ႕မ်ားအၾကားမွ ဆက္သြယ္ေရး
• အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ေထာက္ခံအားေပးသူမ်ား အၾကားမွ ဆက္ႏြယ္မွုမ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္လွဳပ္ရွား အေကာင္အထည္ေဖာ္မွဳမ်ားအေပၚ သက္ေရာက္မွဳမ်ား
စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
(၄) Database တည္ေဆာက္ျခင္း
အၾကမ္းဖက္မွဳေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး Database တည္ေဆာက္ႏိုင္မွဳဟာ အၾကမ္းဖက္မွဳ ႏွိမ္နင္းေရး ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေစမယ့္ ေသာ့ခ်က္ပါပဲ။ Database ရွိျခင္းအားျဖင့္ ကြဲျပားျခားနားေနတဲ့ သတင္း အပိုင္းအစေလးေတြကို စုစည္းထားႏိုင္ျခင္း၊ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္မ်ားအတြက္ အလြယ္တကူ ျပန္လည္ အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္း၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား သ႑ာန္ခ်မွတ္ စုစည္းထားျခင္းျဖင့္ ဌာနဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သည့္ စီမံခ်က္မ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျပဳျခင္း၊ ျပစ္မွဳက်ဴးလြန္တတ္သူမ်ား၊ ျပစ္မွဳက်ဳးလြန္ရန္အလားအလာရွိသူမ်ား၏ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္မ်ားကို သိုေလွာင္ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ျခင္း စတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ database ေတြမွာေတာ့ ဆန္းစစ္ခ်က္ framework ေတြ ခ်မွတ္ေပးမွဳနဲ႕ ကနဦးသတင္းအခ်က္အလက္ ဆြဲထုတ္ယူႏိုင္မွဳ ေတြကိုပါ လုပ္ေဆာင္လို႕ ရပါတယ္။ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ database မွာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ထပ္မံထည့္သြင္းႏိုင္မွဳ၊ ကမၻာသံုးဘာသာစကားညႊန္ၾကားခ်က္ေတြ ထည့္သြင္းထားရင္ ႏိုင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ ေဖာ္ထုတ္ေရးအတြက္ အက်ိဳးရွိပါတယ္။
(၅) Data ဒီဇိုင္း
ႏိုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္မွဳ ႏွိမ္နင္းေရးေတြမွာ အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳေလ့ရွိတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ဒီဇိုင္းေတြမွာ
• အဖြဲ႕အစည္းဖိုင္မ်ား (အဖြဲ႕အစည္းသေဘာသဘာ၀၊ ေခါင္းေဆာင္မွဳ၊ အိုင္ဒီေယာ္ေလာ္ဂ်ီ၊ ပန္းတိုင္၊ လုပ္ေဆာင္မွဳစြမ္းရည္ႏွင့္ ဆိုင္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား)
• ျဖစ္စဥ္ဖိုင္မ်ား (အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္သြားေသာ သားေကာင္အေရအတြက္၊ အသံုးျပဳလက္နက္ခဲယမ္း၊ အခ်ိန္၊ ေနရာ၊ အၾကမ္းဖက္မွဳမျဖစ္ပြားမီ သံသယျဖစ္ဖြယ္မ်ား)
• ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ဖိုင္မ်ား (အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ အဖြဲ႕၀င္တဦးခ်င္းစီ၏ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္မ်ား၊ လူမွဳပတ္၀န္းက်င္၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား)
• ႏိုင္ငံဖိုင္မ်ား ( အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းအား သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံမ်ားမွ ေထာက္ခံအားေပးမွဳမ်ား၊ ဆန္႕က်င္မွဳမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေရးတြင္ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳ အေျခအေန)
စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
(၅.၁) GROUP PROFILE/CODEBOOK
အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေလ့လာရာမွာ ႏိုင္ငံတကာစံႏွဳန္းအရ ေအာက္ပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာစုေဆာင္းဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
■ ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚႏွင့္ ပန္းတိုင္
■ လွဳပ္ရွားႏိုင္ငံမ်ား
■ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မွဳမ်ား
■ အေျခခ်စခန္းမ်ား
■ အျခားအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မွဳမ်ား
■ ဌာနခ်ဳပ္ႏွင့္ သင္တန္းေပးေသာ ေနရာမ်ား
■ အဖြဲ႕၀င္အင္အား
■ ေထာက္ခံ သူအင္အားႏွင့္ လူသစ္စုေဆာင္းမွဳ
■ ေခါင္းေဆာင္မွဳ
■ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ား
■ အသံုးျပဳေလ့ရွိေသာ လက္နက္မ်ား
■ အသံုးျပဳေလ့ရွိေသာ ေဖာက္ခြဲေရးပစၥည္းမ်ား
■ ဆက္သြယ္ေရးကိရိယာမ်ား
■ အခ်က္ေပးစနစ္
■ လံုျခံဳေရး
■ အသံုးျပဳေလ့ရွိေသာ ယာဥ္မ်ား
■ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိေရး
■ ေထာက္လွမ္းေရး
■ ဌာနဆိုင္ရာ ထိုးေဖာက္စည္းရံုးႏိုင္မွဳ
■ ေယာင္ျပအလုပ္အကိုင္
■ ဘ႑ာေရးအေျခအေန
■ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ ပံ့ပိုးမွဳ
■ ပစၥည္းခဲယမ္း ပံ့ပုိးမွဳ
■ အေပးအယူလုပ္မွဳသ႑ာန္။
(၅-၂) INCIDENT PROFILE/CODEBOOK
အၾကမ္းဖက္မွဳခင္းျဖစ္စဥ္ေတြကို ေလ့လာရာမွာ ႏိုင္ငံတကာစံႏွဳန္းအရ ေအာက္ပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာစုေဆာင္းဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
■ျဖစ္စဥ္အမ်ိဳးအစား
■ေန႕စြဲ၊ အခ်ိန္
■ ေနရာ
■ ပါ၀င္ေသာအဖြဲ႕အစည္း
■ လွဳပ္ရွားအဖြဲ႕ငယ္အင္အား
■ အၾကမ္းဖက္မွဳ ျဖစ္ပြားပံု
■ သားေကာင္အေရအတြက္ႏွင့္ အေျခအေန
■ သားေကာင္မ်ား၏ အလုပ္အကိုင္၊ ႏိုင္ငံသား၊ လူမ်ိဳးစု
■ျဖစ္ပြားခ်ိန္ လံုျခံဳေရး အေျခအေန
■ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးမွဳ အတိုင္းအာ
■ အသံုးျပဳလက္နက္
■ အသံုးျပဳေဖာက္ခြဲေရး ပစၥည္း
■ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရ၏ တုန္႕ျပန္မွဳ
■မွဳခင္း မျဖစ္ပြားမီ သံသယျဖစ္ဖြယ္မ်ား
■အႏွစ္ခ်ဳပ္
(၅-၃) BIOGRAPHICAL PROFILE/CODEBOOK
ျပစ္မွဳက်ဴးလြန္သူေတြနဲ႕ ၾကိဳးကိုင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ေထာက္ခံပံ့ပိုးေပးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အဖြဲ႕၀င္တဦးခ်င္းကို ေလ့လာရာမွာ ႏိုင္ငံတကာစံႏွဳန္းအရ ေအာက္ပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာစုေဆာင္းဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
■ အမည္၊ ေမြးသကၠရာဇ္၊ ေမြးဖြားရာဇာတိ
■ သြင္ျပင္ရုပ္လကၡဏာ
■ အသံုးျပဳစာရြက္စာတမ္း
■ ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား
■ က်င္လည္ရာေနရာေဒသမ်ား
■ယာဥ္
■ ထင္ရွားအမွတ္အသား
■က်န္းမာေရးေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္
■စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခအေန
■ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ အဖြဲ႕တြင္းတာ၀န္
■ တက္ေရာက္ထားေသာ သင္တန္းမ်ားႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္မွဳ
■ခရီးသြားလာမွဳအေျခအေန
■ ဖမ္းဆီးခံရဖူးျခင္း ရွိပါက အမွဳျဖစ္စဥ္ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္မ်ား
(၅-၄) COUNTRY PROFILE/CODEBOOK
ႏိုင္ငံေတြကို ေလ့လာရာမွာ ႏိုင္ငံတကာစံႏွဳန္းအရ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ေအာက္ပါသတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာစုေဆာင္းဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
■ လွဳပ္ရွားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား
■ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံမွ အၾကမ္းဖက္မွဳျဖစ္စဥ္မ်ား
■ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွဳစြမ္းရည္
■ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေရး အေျခအေန
■ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားအား ေထာက္ခံျခင္း ရွိမရွိ
■ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေပၚ လူထုသေဘာထား
ခင္မမမ်ိဳး