ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကဲြေရးဆိုရာ၀ယ္

 ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကြဲေရး.............................................................ဒို႕အေရး
တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မွဳ မျပိဳကြဲေရး.....................................ဒို႕အေရး
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ ခိုင္ျမဲေရး …........................................ဒို႕အေရး

ဆိုတဲ့ စာတမ္းေတြကို ျမိဳ႕အႏွံ႕၊ နယ္အႏွံ႕မွာ ဆိုင္းဘုတ္တင္ထားတာေတြ၊ တိုင္း၊ တပ္မ၊ တပ္ရင္းနဲ႕ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာ အသီးသီးမွာ ဆိုင္းဘုတ္တင္ ခ်ိတ္ဆြဲထားတာေတြ၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား၊ ေရဒီယိုနဲ႕ ေဖ်ာ္ေျဖေရး မီဒီယာေတြမွာ ထည့္သြင္းထားတာေတြကို ကၽြႏု္ပ္တို႕ အားလံုး ေတြ႕ျမင္ေနၾကရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္မူ၀ါဒျဖစ္တဲ့ ဒီစကားလံုးေတြဟာ စကားလံုးအႏွစ္သာရ အေနနဲ႕ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေကာင္းမြန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမူ၀ါဒေတြကို အမွန္တကယ္ က်င့္သံုးႏိုင္ခဲ့ျခင္း ရွိပါသလားဆိုတာကို ေလ့လာဆန္းစစ္ရန္ လိုအပ္လာပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စု ဆိုတဲ့ စကားလုံးဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္မွဳ (state - formation) ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး အစီအမံမ်ား (political arrangements) ေတြနဲ႕ ဆက္ႏြယ္ပါတယ္။ လူတဦးခ်င္းဆီမွာ ႏိုင္ငံေရးတန္ဖိုး (political values) ေတြ တူတိုင္း၊ ႏိုင္ငံေရး အစီအမံ (political arrangements) ေတြ မတူညီပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရး တန္ဖိုးေတြ မတူေပမယ့္လဲ ႏိုင္ငံေရး အစီအမံမွာ က်ေတာ့ တူသြားျပန္တတ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ ထာ၀ရ ရန္သူ၊ ထာ၀ရ မိတ္ေဆြ ဆိုတာမရွိဘူး ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚဟာ ဒီအခ်က္ေတြကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေထာင္မွဳ မွာ ျပည္ေထာင္စု အသြင္သ႑ာန္နဲ႕ တည္ေထာင္မွဳ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအရ တန္းတူညီမွ်မွဳ (political equality) နဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ (self- determination) ေတြက အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါေတြ မရွိရင္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေထာင္မွဳ ဆိုင္ရာ ပဋိပကၡ (state – formation conflicts) ျဖစ္ျပီး ျပည္တြင္းစစ္ ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေထာင္မွဳမွာ တျပည္ေထာင္စနစ္ (unitary state system)၊ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ (federal state system)၊ သီးျခားခြဲထြက္၍ တိုင္းျပည္တည္ေထာင္ေရးစနစ္ (separate state system) စသည္ျဖင့္ ကြဲျပားပါတယ္။ အျခားသ႑ာန္မူကြဲေတြလဲ ရွိပါေသးတယ္။

unitary state system မွာ ႏိုင္ငံေရး အစီအမံေတြအားလံုးဟာ ဗဟိုမွာပဲ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားပါတယ္။ separation of powers က အလ်ားလိုက္ သ႑ာန္အေနနဲ႕ ရွိျပီး၊ ေဒါင္လိုက္ သ႑ာန္ မရွိပါဘူး။ အစိုးရတရပ္ပဲ ရွိပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ တရပ္ပဲ ရွိျပီး၊ တရားစီရင္ေရး စနစ္ ကြဲျပားမွဳေတြ မရွိပါဘူး။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ထားမွဳ စနစ္က unitary state system ျဖစ္ပါတယ္။ federal state system မွာ ႏိုင္ငံေရး အစီအမံေတြက ဗဟိုမွာပဲ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားျခင္း မရွိပါဘူး။ separation of powers က အလ်ားလိုက္ သ႑ာန္အေနနဲ႕ေရာ၊ ေဒါင္လိုက္ သ႑ာန္ပါ ရွိပါတယ္။

ဖယ္ဒရယ္ အစိုးရနဲ႕  သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္အစိုးရေတြ ရွိပါတယ္။  ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နဲ႕ လူမ်ိဳးစု လႊတ္ေတာ္မ်ား ရွိပါတယ္။ တရားစီရင္ေရး စနစ္ေတြ ကြဲျပားမွဳ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဖဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး အစီအမံမ်ားမွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံကဲ့သို႕ quasi- federal arrangements၊ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံကဲ့သို႕ေသာ unitarian federal arrangements စတာေတြကေန အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ constitutional federal arrangements ေတြအထိ သ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အာဏာ ခြဲေ၀မွဳ (division of powers) အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားၾကပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အာဏာခြဲေ၀မွဳမွာေတာ့ ဖဒရယ္ အစိုးရအတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ delegated powers (ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရးကို regulate လုပ္ရန္၊ ေငြ စကၠဴ ထုတ္လုပ္မွဳ စစ္ေၾကျငာမွဳ၊ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား ထားရွိမွဳ၊ စာပို႕စနစ္၊ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား လက္မွတ္ေရးထိုးမွဳ)၊ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားအတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ reserved powers (ျပည္တြင္းကုန္သြယ္ေရးကို regulate လုပ္ေရး၊ ေက်ာင္းမ်ား တည္ေထာင္ေရး၊ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္အလိုက္ ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းေရးနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပေရး)၊ ဖဒရယ္အစိုးရနဲ႕ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားက ရွယ္ယာလုပ္ရန္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ concurrent powers (အခြန္ေကာက္ေရး၊ တရားရံုးမ်ား တည္ေထာင္ေရးနဲ႕ ေခ်းေငြ ရယူေရး) စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

separate state system ဆိုတာကေတာ့ လူမ်ိဳးေရး၊ ၀ါဒေရး၊ ဘာသာေရး စတာေပၚမွာ အေျခခံျပီး သီးျခားႏိုင္ငံအျဖစ္ ခြဲျခားတည္ေထာင္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- အိႏိၵယ ႏိုင္ငံမွ လြတ္လပ္ေသာ သီးျခား ႏိုင္ငံအျဖစ္ ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ခြဲျခားတည္ေထာင္ျခင္း စတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ကြဲျပားသြားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြဟာ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႕ ခြဲထြက္ျပီး ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္မွဳ သ႑ာန္ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလေတြ ျဖစ္တဲ့ တိုင္းတပါး လက္ေအာက္ခံကေန လြတ္လပ္ေရးရစ ကာလ (ဥပမာ- ကိုလိုနီ ႏိုင္ငံမ်ား) ေတြနဲ႕ အင္အားၾကီး အာဏာထိန္းခ်ဳပ္မွဳ တစံုတရာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ ကာလ (ဥပမာ- ဆိုဗီယက္ယူနီယံ၊ ယူဂိုစလားဗီးလား) စတာေတြမွာ ဒီလို separate state ဆိုင္ရာ အေရးေတြ ေပၚထြက္တတ္ပါတယ္။

သမိုင္းေၾကာင္းအရ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ၊ ဘာသာေရးအရ၊ လူမ်ိဳးေရးအရ ကြဲျပားမွဳေတြ ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလ ဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္မွဳ (state- formation) လို႕ သတ္မွတ္ေလ့ရွိၾက ပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါေတြမွာ တန္းတူညီမွ်မွဳ ဆိုင္ရာ၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ဆိုင္ရာ အေရးေတြကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး အေျဖရွာႏိုင္ေရးအတြက္  ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မွဳ၊ ကတိတည္မွဳ၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားမွဳ၊ ပဋိပကၡေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားရွိမွဳ၊ confidence-building measures မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ထားမွဳ စတာေတြကို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ တည္ေဆာက္ထားႏိုင္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ကံၾကမၼာကို တဦး၊ တဖြဲ႕၊ တပါတီ တည္းေပၚမွာ အလံုးစံု ပံုအပ္ျပီး၊ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလအတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ တည္ေဆာက္ထားမွဳေတြ အားနည္းခဲ့ရင္၊ အာဏာရ အစိုးရဘက္က တန္းတူညီမွ်မွဳနဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္ေတြကို မေလးစားပဲ အာဏာအလြဲသံုးစားလုပ္ျပီး ဖိအားေပးမွဳေတြ ျဖစ္ရင္ ျပည္တြင္းစစ္ ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးရကာစ အေျခအေနဟာ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလအတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ တည္ေဆာက္ထားမွဳ အားနည္းခ်က္ေတြရဲ႕ ရလဒ္ေတြပါပဲ။ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး၊ လြတ္လပ္ေရး ရရွိေရးအတြက္ တႏိုင္ငံလံုးမွာ ရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ႏိုင္ငံေရး ၀ါဒေပါင္းစံုရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းစံုက လက္တြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ လြတ္လပ္ေရးရရွိေရး ဆိုတဲ့ political values ေတြ တူညီခဲ့ၾကပါတယ္။

သို႕ေပမယ့္ နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္ မေရာက္ခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအစီအမံေတြမွာ စစ္အႏိုင္တိုက္ျပီး စုစည္းသိမ္းသြင္းမွဳေပၚမွာ အေျခခံတဲ့ state formation သ႑ာန္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြအၾကားမွာ political values တူေပမယ့္၊ political arrangements စဥ္းစားထားပံုေတြ မတူညီပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရး၀ါဒေပါင္းစံု လက္ကိုင္စြဲထားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းစံုမွာလဲ လြတ္လပ္ေရးရရွိေရး ဆိုတဲ့ political values တူေပမယ့္၊ political arrangements စဥ္းစားထားပံုေတြ မတူညီပါဘူး။ အခ်ိဳ႕က unitary state၊ အခ်ိဳ႕က federal state၊ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ separate state အထိ စဥ္းစားထားမွဳေတြ ရွိၾကပါတယ္။

ဒီလို မတူညီမွဳေတြကို ပင္လံုစာခ်ဳပ္နဲ႕ ညွိႏွိဳင္းယူခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ဟာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ နိဒါန္းမွာ "ၾကားျဖတ္ျမန္မာ အစိုးရႏွင့္ ခ်က္ျခင္း ပူးေပါင္းျခင္းအားျဖင့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းတို႔သည္ လြတ္လပ္ေရးကို ပိုမို လ်င္ျမန္စြာ ရလိမ့္မည္ဟု အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္သူ အဖြဲ႕၀င္တို႔က ကန္႔ကြက္သူမရွိဘဲ - - -  သေဘာတူညီ ၾကေလသည္˝ လို႕ ပါရွိပါတယ္။ ဒါကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ပင္လံုညီလာခံဟာ all inclusive dialogue လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ ညီလာခံ မဟုတ္ပါဘူး။ ကရင္နီ၊ မြန္၊ ကရင္၊ ရခိုင္ အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ လူမ်ိဳးစုအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳျခင္း မရွိႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

အဆိုးဆံုးကေတာ့ ယံုၾကည္မွဳ တည္ေဆာက္ထားမွဳ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္း အစမွာကတည္းက အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မွဳဟာ အင္စတီက်ဴးရွင္းေပၚမွာ အေျခခံ တာထက္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေပၚမွာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ားရဲ႕ ယံုၾကည္ေလးစားမွဳ အေပၚမွာ အေျခခံထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနဲ႕ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ား လုပ္ၾကံခံရမွဳဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အစားထိုးလို႕ မရႏိုင္တဲ့ ဆံုးရွံဳးမွဳၾကီး တခုျဖစ္ျပီး၊  ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပဋိပကၡမ်ား ၾကီးထြားလာေစခဲ့တဲ့ ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်ေစေသာ အေၾကာင္း တရားၾကီး တခုဆိုရင္လဲ မမွားပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႕သာ ရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ အခ်ိန္ကာလတိုေလး အတြင္းမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအားလံုးနဲ႕ ညွိႏွိဳင္းေဆြးေႏြးမွဳေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့မွာ ျဖစ္သလို၊ ျပည္တြင္းစစ္ကို တားဆီးႏိုင္မယ့္ အသြင္ကူးေျပာင္းကာလဆိုင္ရာ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ တည္ေဆာက္မွဳေတြလဲ လုပ္ထားႏိုင္ခဲ့မွာပါ။

သို႕ေပမယ့္ ျမန္မာတို႕ရဲ႕ ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်မွဳလို႕ပဲ ဆိုရေလမလား၊ ေခါင္းေဆာင္တဦးတည္းကိုပဲ အားကိုးၾကျပီး၊ အင္စတီက်ဴးရွင္း တည္ေဆာက္မွဳ အားနည္းျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးဆက္လို႕ပဲ ဆိုရေလမလား မသိ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က်ဆံုးျပီး တာနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုပံုသ႑ာန္ အစိုးရႏွင့္ အာဏာခြဲေ၀မွဳ၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားရဲ႕ တန္းတူညီမွ်ခြင့္၊ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ စတာေတြက တစထက္တစ ေလ်ာ့ပါးေပ်ာက္ကြယ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထိုးစဥ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားျပဳခဲ့တဲ့ ဖဆပလ အစိုးရမွာလဲ တျပည္ေထာင္စနစ္ (unitary system) ကို ႏိုင္ငံတည္ေထာင္မွဳဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး အစီအမံအျဖစ္ လက္ခံယံုၾကည္သူမ်ားက ၾကီးစိုးခဲ့ပါတယ္။

အသြင္ကူးေျပာင္းကာလတိုင္းမွာ အာဏာရအစိုးရရဲ႕ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆေတြဟာ အခရာက်ပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းစြာႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို ဦးတည္ေဖာ္ေဆာင္မွဳ၊ အာဏာကို အသံုးျပဳ၍ အင္အားသံုးေျဖရွင္းမွဳ ဆိုတဲ့ နည္းလမ္းေတြအနက္ လြတ္လပ္ေရးရကာစ ဖဆပလ အစိုးရက အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳခဲ့တဲ့ နည္းလမ္းကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႕ စစ္တပ္ကို အသံုးျပဳျပီး အင္အားသံုးေျဖရွင္းမွဳေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မွဳ တည္ေဆာက္ထားတာ အားနည္းေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလ၊ သံသယမ်ား ၾကီးထြားေနေသာကာလ၊ ညီညြတ္ေရးဆိုရာမွာလဲ လူမ်ိဳးစုအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳထားျခင္း မရွိေသးေသာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္တခုသာ ရွိေနေသာ ကာလ၊ တနည္းဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအရ political sensitivity အျမင့္မားဆံုး ျဖစ္ေနေသာ ကာလေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ တိုင္းရင္းသားေတြကို လက္နက္နဲ႕ ဖိအားေပးမွဳေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ အတင္းအၾကပ္ လက္နက္သိမ္းမွဳေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။

လက္နက္နဲ႕အင္အားသံုးေျဖရွင္းမွဳဆိုတာ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါေပၚမွာ မူတည္ျပီးမွ ထိေရာက္မွဳ ရွိပါတယ္။ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါနဲ႕ မေလ်ာ္ညီရင္ ပိုမိုဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္သြားေစတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ- လူႏွစ္ဦးမွာ တဦးနဲ႕ တဦး မယံုၾကည္မွဳေတြ၊ သံသယေတြ ရွိေနခ်ိန္မွာ တဦးက လူသူစုေဆာင္းျပီး တုတ္၊ ဓား ေတြနဲ႕ အျခားလူတဦးထံကို ေရွ႕ရွဳ သြားမယ္ဆိုရင္ သြားသူမ်ားက တိုက္ခိုက္ဖို႕ ရည္ရြယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မရည္ရြယ္သည္ျဖစ္ေစ တဘက္နဲ႕ တဘက္ တိုက္ခိုက္မွဳ ျဖစ္ကို ျဖစ္ပါတယ္။

ဖဆပလ အစိုးရ လက္ထက္မွာ ျပည္တြင္းစစ္မီးေတြ ေတာက္ေလာက္လာျခင္းဟာ နဂိုရွိရင္းစြဲ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္မွဳ (state formation) ဆိုင္ရာ အားနည္းခ်က္ေတြေပၚမွာ လက္နက္နဲ႕ ဖိအားေပးမွဳေတြ၊ လက္နက္အတင္းအၾကပ္ လိုက္လံ သိမ္းဆည္းမွဳေတြက ထပ္ေဆာင္းသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ confidence-building measures ေတြ အားနည္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀ါဒေရးရာ ပဋိပကၡေတြအျပင္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြနဲ႕ ပဋိပကၡေတြကလဲ စတင္ေပၚထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါက ပင္လံုစာခ်ဳပ္တခုတည္းဟာ ျပည္ေထာင္စုအေရးအတြက္ လံုေလာက္ေသာ ျပင္ဆင္မွဳ မဟုတ္ခဲ့ဘူးဆိုတာ ျပသတဲ့ လကၡဏာ တရပ္ပါပဲ။

ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္မွာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ရျခင္းရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအေရးကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းဖို႕ ၾကိဳးပမ္းမွဳထက္ တျပည္ေထာင္စနစ္နဲ႕ လက္နက္အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမွဳကို ပိုျပီး ေဇာင္းေပးခဲ့ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးထက္ စစ္ဆင္ေရးၾကီးမ်ားနဲ႕ ေခ်မွဳန္းႏိုင္ေရးကို ဦးစားေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ လက္ခုပ္ႏွစ္ဘက္ တီးမွ ျမည္တဲ့ အရာ ျဖစ္ပါတယ္။  အာဏာရသူမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအရျဖစ္ေစ၊ စစ္ေရးအရျဖစ္ေစ အတိုက္အခံ ျပဳေနသူမ်ား ဘက္က ျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႕ မည္မွ်ပဲ ျပင္ဆင္ေနသည္ျဖစ္ေစ၊ ေတာင္းဆိုေနသည္ ျဖစ္ေစ၊ အာဏာလက္၀ယ္ ရထားတဲ့ အစိုးရဘက္က ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာကို လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းျပီးမွ တည္ေဆာက္လို႕ ရမည့္အရာ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အျပီးတိုင္ ေခ်မွဳန္းျပီးမွ တည္ေဆာက္လို႕ ရမည့္အရာ၊ အာဏာရသူမ်ားရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအတိုင္း အတိုက္အခံမ်ားဘက္မွ လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အရာလို႕ သတ္မွတ္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး စစ္မွန္တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဘယ္ေတာ့မွ တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ဒူးေထာက္အညံ့ခံေရး မဟုတ္ပါ။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဖဆပလရဲ႕ တျပည္ေထာင္စနစ္ကို တိုင္းရင္းသားမ်ားက ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္ ေတာင္းဆိုမွဳေတြ ေပၚထြက္လာပါေတာ့တယ္။ ဒီအခါမွာ ဖဆပလ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က ျပည္ေထာင္စုအေရးကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳပဲ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ဗိုလ္ေန၀င္းဆီ ထိုးအပ္လိုက္ပါတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္းက အရပ္သားအစိုးရကို အာဏာျပန္လႊဲ ေပးထားစဥ္ကာလမွာ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အေျမာ္အျမင္ၾကီးစြာနဲ႕ (၁၉၆၁) ခုႏွစ္မွာ ေတာင္ၾကီးျမိဳ႕မွာ ညီလာခံတရပ္ က်င္းပျပီး၊ စစ္မွန္ေသာ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ကိုေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္စဥ္က ကတိအတိုင္း အမ်ိဳးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပေပးခဲ့ပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ ကာလတေလွ်ာက္ ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္ အေကာင္အထည္ဖို႕ အားနည္းခဲ့ရာက ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္ အခင္းအက်င္းအတြက္ ပထမဆံုး ေျခလွမ္းလို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ federal arrangements မျဖစ္သြားရင္ေတာင္ အနည္းဆံုး quasi- federal arrangements ျဖစ္သြားေစႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ Unitary state ကေန Federal State အေနနဲ႕ တစတစ အသြင္ကူးသြားေစႏိုင္တဲ့ local autonomy, provincial autonomy စနစ္ေတြကိုလဲ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲေတြက တဆင့္ အျမင္ေတြ ခ်ျပေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ၾကမွာပါ။ (၁၉၆၂) ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးက ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္ကို ပထမဆံုးေျခလွမ္း စလွမ္းစ ကာလပါ။

သို႕ေပမယ့္ ဗိုလ္ေန၀င္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ စစ္အုပ္စုက (၁၉၆၂) ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၂) ရက္ေန႕မွာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို သိမ္းယူလိုက္ပါေတာ့တယ္။ ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရးလို႕ ဆိုပါတယ္။ လက္ေတြ႕မွာက်ေတာ့ တျပည္ေထာင္စနစ္ မျပိဳကြဲေရး၊ ဗဟိုအစိုးရမွ အာဏာကို အျပည့္အ၀ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္ေရး ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္ ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေျခလွမ္းကို ရိုက္ခ်ိဳးျခင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ျပိဳကြဲေရးပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

ဒီလို ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး လို႕ အမည္ခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုျပိဳကြဲေရး လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီေခတ္၊ မဆလေခတ္၊ န၀တေခတ္၊ နအဖ ေခတ္ ကာလတေလွ်ာက္လံုးမွာ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္က အေမြခံ က်င့္သံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ ဆိုတာကို ျပည္ေထာင္စု ျပိဳကြဲေစတဲ့ စနစ္လို႕ သတ္မွတ္ ေျပာဆိုပါတယ္။ စစ္အာဏာသိမ္းယူမွဳေတြကို ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရးအတြက္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္း၊ တိုင္းျပည္ ေခ်ာက္ထဲက်မည့္ အေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္း လို႕ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိေရးေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ား၊ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားမ်ားမွာ ထည့္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ အေတြးအျမင္၊ အသိဥာဏ္ ပိတ္ပင္မွဳေတြ လုပ္ပါတယ္။

ဦးေႏွာက္ေဆးျခင္း၊ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိျခင္းနဲ႕  စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး လက္နက္ေတြ ဆိုတာက စစ္ေျမျပင္မွာ လက္နက္ၾကီး မိုးရြာခံရတာထက္ ပိုျပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ လက္နက္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ လူတေယာက္ကို ေျခာက္လခန္႕ စနစ္တက် ဦးေႏွာက္ေဆးျပီး၊ အယူအဆအမွားေတြကို ရိုက္သြင္းလို႕ ရပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး အသံုးျပဳျပီး စုစည္းခိုင္မာေနတဲ့ အင္အားစုၾကီးတခုကို ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ဖရိုဖရဲ တစစီ ျပန္႕က်ဲေအာင္ လုပ္ေဆာင္လို႕ ရႏိုင္ပါတယ္။ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိေရး လက္နက္နဲ႕ အမွန္ေတြအမွားျဖစ္၊ အမွားေတြ အမွန္ျဖစ္ျပီး၊ အမွန္နဲ႕ အမွား မသဲကြဲေတာ့တာေတြ ျပဳလုပ္လို႕ ရပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္ဟာ ဒီလက္နက္ေတြကို စနစ္တက် အသံုးခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။

သူရဲေကာင္း၀ါဒ၊ စစ္ဘုရင္၀ါဒ၊ ဗမာဘုရင္မ်ားက အစိတ္စိတ္အျမြာျမြာ ကြဲျပားေနတဲ့ ႏိုင္ငံကို စစ္ေရး အင္အားသံုးျပီး ျပန္လည္စုစည္းယူထားတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း၊ နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႕က်င္ေရး၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႕ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑၊ ရန္ကုန္အစိုးရလို႕ အေခၚခံခဲ့ရရာကေန ခဲရာခဲဆစ္ အသက္၊ ေသြး၊ ေခၽြး စေတးျပီး ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးကို ကာကြယ္ထားရတဲ့ သမိုင္း၊ တိုင္းရင္းသားေတြက ဖယ္ဒရယ္စနစ္ကို ေတာင္းဆိုျပီး ျပည္ေထာင္စုျပိဳကြဲေရး ျပဳလုပ္လာတဲ့ အႏၱရာယ္ကို တပ္မေတာ္မွ ကာကြယ္လိုက္ရျခင္း၊ လူသတ္ေခါင္းျဖတ္ျပီး မင္းမဲ့စရိုက္မ်ား စိုးမိုးေနခ်ိန္မွာ ေခ်ာက္ထဲက်မည့္ အေရးမွ တိုင္းျပည္ကို ကယ္တင္ထားရျခင္း စတဲ့ အေျခခံပညာေရး သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ားကို အာဂံုေဆာင္က်က္မွတ္ျပီး ၾကီးျပင္းလာရတဲ့ လူငယ္မ်ားကို တပ္သားသစ္သင္တန္းမ်ားမွာ ေျခာက္လခန္႕၊ ဗိုလ္သင္တန္းမ်ားမွာ သံုးႏွစ္ခန္႕ သင္တန္းေပးမွဳ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားကို သင္တန္းေပးမွဳ၊ အရပ္သားမ်ားကို ၀န္ထမ္း သင္တန္းမ်ားမွာ သင္တန္းေပးမွဳ၊ အာဏာရွင္လက္ကိုင္ဒုတ္မ်ားကို စီမံခန္႕ခြဲေရး သင္တန္းေတြမွာ သင္တန္းေပးမွဳ စတဲ့ အခ်ိန္ကာလေတြဟာ လူတေယာက္ကို ဦးေႏွာက္ေဆးဖို႕ လံုေလာက္တဲ့ အခ်ိန္ကာလ တခု ျဖစ္ပါတယ္။

ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေနျပီျဖစ္တဲ့ လက္ဆင့္ကမ္းအေမြေတြကို ထိန္းသိမ္းၾကျပီး၊ ဖယ္ဒရယ္မူ ဆိုတာကို ျပည္ေထာင္စု ျပိဳကြဲေရး မူလို႕ လက္ခံထားၾကသူ တပ္မေတာ္သားမ်ားနဲ႕ အရပ္သားမ်ား မည္၍ မည္မွ် ရွိခဲ့ပါသလဲ။ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ားကို ေသာင္းက်န္းသူမ်ားဟု အမွန္တကယ္ ယံုၾကည္လက္ခံေနသူ တပ္မေတာ္သားမ်ားနဲ႕ အရပ္သားမ်ား မည္၍ မည္မွ် ရွိခဲ့ပါသလဲ။ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ေရး ၾကိဳးပမ္းေနၾကတယ္လို႕ ထင္မွတ္ေနသူ တပ္မေတာ္သားမ်ားနဲ႕ အရပ္သားမ်ား မည္၍ မည္မွ် ရွိခဲ့ပါသလဲ။ အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူတို႕ရဲ႕ တိတ္တဆိတ္ ရင္ထဲက ငိုေၾကြးသံေတြ စုျပံဳထြက္လာတဲ့ လူထုအေရးေတာ္ပံုမ်ားကို သူပုန္မ်ား ျမိဳ႕ထဲ ၀င္စီးေနျပီဟု အမိန္႕ေပးခံရ၍ ေမာင္းျပန္ ေသနတ္မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့သူ တပ္မေတာ္သားမ်ား မည္၍မည္မွ် ရွိခဲ့ပါသလဲ။ သံဃာေတာ္မ်ား ေမတၱာပို႕ ဆုေတာင္းျခင္းကို သံဃာတုမ်ားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ျပိဳကြဲေရး လာလုပ္ေနျပီဟု တပ္လွန္႕ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ခိုင္းမွဳမ်ား မည္၍ မည္မွ် ရွိခဲ့ပါသလဲ။ ဒါေတြကို ျပန္လည္ေလ့လာဆန္းစစ္ၾကည့္ရရင္ အေျဖကို သိႏိုင္ပါတယ္။

မည္သို႕ဆိုေစ၊ ေသခ်ာသည္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရးဆိုေသာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွ ျပည္ေထာင္စုျပိဳကြဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ အရပ္သားမ်ားမွ မိမိတို႕လုပ္လိုက္တဲ့ အလုပ္ရဲ႕ အတိုင္းအဆ ပမာဏကို မသိပဲ စစ္အာဏာရွင္တို႕ အလိုက် လိုက္လံလုပ္ေဆာင္ေပးေနၾကျပီး၊ ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲရန္ ကာကြယ္ေနတယ္လို႕ ထင္မွတ္မွားမွဳေတြ ရွိေနခဲ့ၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာလဲ လူမ်ိဳးစုေဒသေတြမွာ သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ေတြ ရွိျပီး၊ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ေတြ ဖြဲ႕စည္းထားေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ ဥပေဒျပဳအာဏာနဲ႕ တရားစီရင္ေရးအာဏာ က်င့္သံုးမွဳဆိုင္ရာ အာဏာအပိုင္းအျခားေတြကလဲ ဗဟို အစိုးရရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မွဳေအာက္မွာပဲ ရွိေနျပန္ပါတယ္။ အာဏာခြဲေ၀မွဳ (Division of Power) ကိုလဲ က်င့္သံုးႏိုင္မွဳ မရွိပါ။

ျငိမ္းအဖြဲ႕မ်ားလို႕ အမ်ားေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲထားတဲ့ လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕ စစ္အာဏာရွင္တို႕ အၾကားမွာ ၁၉၉၀ အလြန္ကာလေတြက ျဖစ္တည္ခဲ့တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဟာလဲ စစ္မွန္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အသြင္မေဆာင္ခဲ့ပါဘူး။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ နယ္ေျမဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွဳ အတိုင္းအတာ အထိသာ ရွိခဲ့ျပီး၊ စစ္အာဏာရွင္တို႕ဘက္မွ နယ္ေျမ စိုးမိုးေရး၊ ရင္ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး၊ ဖိအားေပးေရး၊ သပ္လွ်ိဳျဖိဳခြဲေရး စတာေတြကို ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

၁၉၉၀ အလြန္ကာလေတြနဲ႕ ၂၁ ရာစု ကနဦးပိုင္းေတြမွာ ဖိအားေပးမွဳမ်ား အသြင္သ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ရွိခဲ့ရာက ၂၀၀၈ ျပည္သူ႕ဆႏၵခံယူပြဲ ျပီးခ်ိန္ေနာက္ပိုင္းမွာ အာဏာရွင္တို႕ဘက္မွ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းေရးကို အစဥ္တစိုက္ ဖိအားေပးျပီး၊ ေျခကုပ္ယူတပ္စြဲမွဳေတြ၊ ရင္ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္မွဳေတြ၊ ၾကိဳၾကား ထိေတြ႕မွဳေတြ၊ အင္အားအလံုးအရင္းျဖင့္ နယ္ေျမအနီးသို႕ ခ်ဥ္းကပ္၀န္းရံမွဳေတြ၊ အင္အားျပျခိမ္းေခ်ာက္မွဳေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ေမာက္ေမာက္ မာမာ ဆက္ဆံမွဳေတြ  ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္က အလံုးစံုေခ်မွဳန္းေရးနဲ႕ စစ္ဆင္ေရးၾကီးမ်ား ဆင္ႏႊဲျခင္း မရွိလာရင္ေတာင္ တပ္မေတာ္နဲ႕ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား အၾကားမွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္လုပ္ဖို႕၊ လက္နက္ခ်ဖို႕ ဖိအားေပးလိုက္၊ စစ္ေရးအင္အားျပလိုက္၊ ထိေတြ႕မွဳျဖစ္လိုက္၊ mediator မ်ားက ၾကား၀င္လာျပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲလိုက္နဲ႕ သံသရာလည္ေနမွဳဟာ ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္ တည္ေဆာက္မွဳ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းေတြ မျဖစ္ေပၚလာေသးသမွ် ကာလပတ္လံုး ျဖစ္ေနမွာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ စစ္မွန္ေသာ ေရရွည္ခံ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကေတာ့ ေပၚထြက္လာျခင္း ရွိမွာ မဟုတ္ပါ။

အခုလို ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္၊ ဒီမိုကေရစီ အသြင္သ႑ာန္ မရွိတဲ့ လက္နက္အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမွဳမ်ားဟာ ျပည္တြင္းစစ္မီးကို ေမႊးေနတာနဲ႕ အတူတူပါပဲ။ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းစစ္မီးေတာက္ၾကီး အခ်ိန္မေရြး ထေတာက္ သြားႏိုင္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကြဲေရးကို ဦးထိပ္ထားသည္ဟု အမည္ခံျပီး၊ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို ေတာင္းဆိုေန ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို တိုက္ခိုက္ေနျခင္းဟာ ျပည္ေထာင္စုကို ျဖိဳခြဲေနတာနဲ႕ အတူတူပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စု သ႑ာန္ တည္ေဆာက္ေရး ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးေႏွာင့္ယွက္ျခင္းဟာ ျပည္ေထာင္စု ျပိဳကြဲေရးလုပ္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ မရွိေသးတဲ့ ျပည္ေထာင္စုကို မျပိဳကြဲေရးဆိုျပီး၊ ရြတ္ဆိုေနတာထက္ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုစနစ္ ထြန္းကားလာေစရန္ တည္ေဆာက္ဖို႕သာ လိုအပ္ပါေၾကာင္းႏွင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားမွလဲ အာဏာရွင္စနစ္၏ မွိဳင္းတိုက္ထားမွဳမ်ားကို မယံုၾကည္ပဲ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ တည္ေဆာက္ေရးမွာ ပူးေပါင္းပါ၀င္သင့္ပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပအပ္ပါတယ္။

ခင္မမမ်ိဳး